Felieton w Kalejdoskopie #52

Marcowy Kalejdoskop przyniósł mój kolejny tekst. Tym razem napisałem co nieco o komiksie japońskim, ale w kontekście polskim, a nawet łódzkim, przywołując książkę Łukasza Reczulskiego o narodzinach mangowego fandomu w naszym kraju. Jest też o rekordzie serii Hanako z wydawnictwa Studio JG i kilku innych sprawach związanych z mangą.

Dla fanów XIII #6

Seria XIII kończy w tym roku 40 lat. Cóż za piękny, okrągły jubileusz! Jak dobrze uczcić taką rocznicę? Na przykład namawiając pomysłodawcę cyklu Jeana Van Hamme’a, aby napisał kilka krótkich opowiastek i dać je do narysowania grupie uznanych na rynku frankofońskim autorów. I właśnie taką receptę zrealizowało wydawnictwo Dargaud. Na początku roku ukazał się, jako 14 odsłona cyklu XIII Mystery, album zatytułowany Traquenards et Sentiments. Scenariusze van Hamme’a zrealizowali Youri Jigounov, Joël Callède, Philippe Xavier, Alain Henriet, Gontran Toussaint i Mikaël.

Mamy więc pierwszy przypadek w serii XIII Mystery, że album nie traktuje o jednej konkretnej postaci, lecz dotyka różnych wątków sagi. Van Hamme w swoich krótkich opowiastkach zastanawia się a to nad tym, w jakich okolicznościach Eleanor Davis-Brown (agentka XX) została zdemaskowana. Albo nad tym, czy XIII dowie się więcej o swojej przeszłości po rozmowie ze starym przyjacielem ze studiów (i czy rzeczywiście ów student jest tym, za kogo się podaje).

Album zamyka kilka plansz stworzonych w hołdzie agentowi nr XIII. Wśród zaproszonych gości znaleźli się Enrico Marini, Éric Henninot, Alcante, Boucq, Richard Guérineau, Dominique Bertail, TaDuc, Olivier Grenson, Colin Wilson, Jean-Pierre Pécau i Corentin Rouge.

Pierwszy tom serii XIII zatytułowany Le jour du soleil noir (czyli Dzień czarnego słońca) ukazał się we wrześniu 1984 roku, oczywiście nakładem Dargaud. W Polsce album najpierw wydała Korona w roku 1991, a dziewięć lat później jeszcze raz Siedmioróg, który przejął serię, bo Korona nie udźwignęła tematu. Gdy odpuścił Siedmioróg, pojawił się Egmont. A po Egmoncie - Taurus Media. Seria przechodziła z rąk do rąk i chwała każdemu z wydawców, że podejmował trud kontynuacji – zwłaszcza ukłony dla Taurusa, który do mniej więcej 2019 roku niemal nadążał za oryginalnymi wydaniami. Niestety, najpewniej wskutek pandemii i być może zbyt niskiej sprzedaży serii, wydawnictwo przestało publikować kolejne tomy. Doskonale rozumiem prawa rynku i opłacalności – niemniej mam nadzieje, że za czyjąś sprawą dogonimy oryginalną serię. A braków już się trochę zrobiło.

W serii zasadniczej polski czytelnik jest do tyłu o pięć albumów: The XIII History (tom 25), 2132 metres (tom 26), Memoire rechargee (tom 27) i Cuba, ou tout a commence (tom 28). Ponadto ukazał się też specjalny album 13bis - L’enquete – Deuxieme partie, będący uzupełnieniem tomu 13.

Jeśli chodzi o cykl XIII Mystery, to straty są mniejsze, o co zadbał Taurus Media. Tu brakuje nam albumów nr 12 - Alan Smith, nr 13 – Judith Warner oraz wspomnianego już Traquenards et Sentiments. Niestety, Belgowie nie ucinają zbyt szybko głów kurom znoszącym złote jaja, dlatego rozpoczęli wydawanie jeszcze jednej serii pobocznej - XIII Trilogy. Nie wiem, czy to będzie tylko jedna trylogia, czy tez jest ich w planach więcej, ale ta pierwsza opowiada o dzieciństwie i młodości major Jones. Premierowy tom nosi tytuł Jones: Azur Noir.

Na początku roku, przy okazji rozpoczęcia obchodów 40-lecia serii i wydania Traquenards et Sentiments, Dargaud przedstawiło najbliższe plany związane z XIII. W czerwcu do księgarń trafić ma drugi tom XIII Trilogy - Jones: Rouge Alcatraz, a w październiku 29 album serii zasadniczej - Moscow – spaso house. Nie podano jeszcze daty ukazania się trzeciej części opowieści o major Jones, ale ma ona nosić tytuł Jones: La danse du soleil.

A co w Polsce? Podczas 34. MFKiG Egmont zapowiedział wznowienie serii w postaci wydań zbiorczych. W tym roku ukazać się mają trzy takie integrale. Co niestety, na razie nie wróży zbyt dobrze w kontekście brakujących albumów. Dargaud opublikowało jak dotąd pięć integrali (notabene wypuszczonych na rynek z okazji… 30 urodzin XIII), zawierających tomy 1-19 (domyślam się, że o ile w integralu numer cztery jest album XIII – Dochodzenie, o tyle tego dodatkowego 13bis już tam nie uświadczymy). Chyba, że wydania zbiorcze na polski rynek będą przygotowywane w inny sposób - wszak znamy publikacje zbierające po 2 lub 3 tomy głównej serii. Wszystko wyjaśni się po ukazaniu się nad Wisłą pierwszego integrala.

Na koniec, dla porządku i przypomnienia: serię XIII stworzyli Jean Van Hamme (scenariusze tomów 1-19) oraz William Vance (narysował tomy 1-17 i 19). Za tom 18 graficznie odpowiada Jean Giraud. Od tomu 20 za serię zabrali się scenarzysta Yves Sente i rysownik Youri Jigounov.

Poprzednie wpisy dla fanów XIII: pierwszy, drugi, trzeci, czwarty i piąty.

Na powyższym zdjęciu Jean Van Hamme oraz obecni twórcy serii na stoisku zorganizowanym z okazji 40-lecia XIII w paryskim Fnacu (styczeń 2024 - fot. XIII: La bd culte)