Manga w natarciu, o czym napisałem do kwietniowego wydania Kalejdoskopu. W tekście wspominam pierwszą edycję Kaiju Manga Festiwal - nowej imprezy w kalendarzu wydarzeń poświęconych japońskiej popkulturze, szukam odpowiedzi na pytanie o ogromną popularność mangi i anime oraz przywołuję twórczość łódzkiego rysownika Błażeja Kurowskiego.
To chyba pierwsza taka sytuacja, gdy eMeFKa News wyruszyła w Polskę beze mnie. Wyprawiłem ją w podróż z wykorzystaniem paczkomatu. Najnowszy numer, czyli już sześćdziesiąty drugi, trafił do rąk czytelników Poznańskiego Festiwalu Sztuki Komiksowej. W środku znalazły się informacje z łódzkiego podwórka komiksowego, notki o kilku publikacjach, przy powstaniu których w różnym stopniu wziąłem udział, a w ramach ciekawostek - fotka i tekścik o łódzkich piwach festiwalowych. Do tego rysunek na pierwszej stronie od Tomka Kaczkowskiego oraz komiksiki na dalszych stronach od Roberta Trojanowskiego.
Czas najwyższy, by przypomnieć, że 26 lutego 2025 roku ukazała się książka Mistrz komiksu. Twój przewodnik. Scenariusz do niej napisaliśmy z Robertem Trojanowskim wspólnie, a Robert całość narysował. Książkę, nad którą pracowaliśmy blisko dwa lata, opublikowało wydawnictwo Wilga. Ogromne podziękowania dla naszej redaktor prowadzącej, pani Edyty Wielgosz!
Mistrz komiksu to 240 stron pełnoprawnej historii obrazkowej przemieszanej z przeróżnymi zadaniami. W książce należy rysować, malować i pisać oraz czytać ją mając pod ręką także nożyczki i klej. Ale przede wszystkim niezbędna jest przy lekturze nieskrępowana wyobraźnia i kreatywność.
O czym jest nasza nowa publikacja? To oczywiście spora garść wiedzy na temat języka komiksu. Pik i Robi wyruszają na poszukiwania tytułowego mistrza komiksu. W pełnej niewiarygodnych przygód eskapadzie towarzyszą im Kinia, pies Fafik oraz sztuczna Eurelka. Od czasu do czasu w opowieści pojawiają się krasnoludki, narrator i inne tajemnicze postaci. Książka skierowana jest do odbiorców w wieku 9-12 lat, ale i starsi czytelnicy (a także odrobinę młodsi) powinny się przy niej dobrze bawić.
A tak prezentują się wybrane, wstępne projekty okładki przygotowane przez Roberta.
Właściwie nie ma dnia bez dyskusji na temat sztucznej inteligencji. W marcowym numerze Kalejdoskopu odnotowałem: z jednej strony ukazanie się pierwszego w Polsce zeszytu komiksowego stworzonego za pomocą algorytmów i programów generujących obrazy, a z drugiej - głosy sprzeciwu wobec AI wykorzystywanej w twórczości (a w zasadzie zastępującej twórców z krwi i kości). Za ilustracje posłużyły odręczne rysunki Roberta Trojanowskiego.
Wreszcie się udało! Zebranie w jednej publikacji odcinków Historii polskiego komiksu planowaliśmy z Robertem Trojanowskim od jakiegoś czasu, ale wiadomo - są priorytety ważniejsze i te mniej ważne. Poza tym do już istniejących epizodów chcieliśmy dodać kilka premierowych. A to wymagało napisania scenariuszy oraz narysowania plansz. Niby nic odkrywczego w przypadku tworzenia komiksów, ale gdy dochodzi czynnik w postaci braku wystarczającej ilości czasu, sprawy nieco się komplikują. W każdym razie ustaliliśmy, że dobrą okazją do wydania zina będzie dwunasta edycja festiwalu Złote Kurczaki. I tak też się stało. Zwarliśmy szeregi, skorzystaliśmy z pomocy dobrych ludzi (o nich za chwilę) i 15 lutego we wrocławskim klubie BarBara można było drogą kupna nabyć świeżo wydrukowaną Historię polskiego komiksu.
Zin w formacie 165 na 235 mm złożył i przygotował do druku nieoceniony Sławek Bit (ten sam czarodziej, który wspaniale zajął się chociażby katalogiem wystawy Tadeusza Baranowskiego). Dziękuję Sławku! Natomiast 100 egzemplarzy Historii znakomicie i terminowo wydrukowało Media Press (ogromne podziękowanie dla pana Pawła Augustyniaka!). Zeszyt ma dwadzieścia czarno-białych stron oraz kolorową okładkę. W środku znajduje się osiem odcinków Historii polskiego komiksu - pięć wcześniej publikowanych przy rożnych okazjach oraz trzy premierowe.
Do krótkiego przedstawienia zawartości posłużę się wpisami z Facebooka, zapowiadającymi zina.
Epizod 1, czyli rzecz o poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie "co było pierwsze?". Czy naukowcy rzeczywiście dotrą do sedna i rozjaśnią mroki prapoczątków? Wynik przeciekawej debaty na łamach wyjątkowego zina autorstwa Kasińskiego i Trojanowskiego! [pierwsza publikacja w roku 2019 - Darmozin, Nr 4]
Epizod 2, czyli jak to było z tymi imprezami komiksowymi w Polsce. Skąd, dlaczego, po co, z kim, za ile... Chociaż nie, nie na wszystkie pytania padną odpowiedzi, ale i tak będzie się działo! [pierwsza publikacja w roku 2019 - Cemęt Zin, Nr 2/2019]
Epizod 3, czyli w poszukiwaniu odpowiedzi na najważniejsze pytanie polskiego, a wręcz światowego komiksu - czy wiking może być Polakiem? [pierwsza publikacja w roku 2019 - Zeszyty Komiksowe, Nr 28]
Epizod 4, czyli spoglądamy trochę na współczesność przez pryzmat przyszłości. Odcinek dość sentymentalny, ale te nakłady komiksów... [pierwsza publikacja w roku 2021 - Antologia KKK, Nr 26]
Epizod 5, czyli śledzimy losy naszych komiksowych idoli i czy ich przyszłość aby nas nie zaboli. [pierwsza publikacja w roku 2020 - Cemęt Zin, Nr 3/2020]
Epizod 6, czyli sprawdzamy, czy na tym naszym podwórku rzeczywiście wszyscy bardzo się lubią, a może zakładają bandy i ścigają się na równe grzbiety, żeby dobrze wyglądało na półce. W każdym razie - odcinek pełen nietuzinkowej rywalizacji [pomysł na ten odcinek podrzuciła Joanna Birek-Fita - podziękowania!]
Epizod 7, czyli znowu wybiegamy w przyszłość, aby spojrzeć w przeszłość. Tak naprawdę ten odcinek wystarczyłby za całego zina, bo to on pokazuje jedyną, słuszną historię polskiego komizm... khy, khy... komiksu.
Epizod 8, czyli ostatni. Czy poznamy w nim odpowiedź na pytanie: kto zabił polski komiks?
Do lutowego numeru Kalejdoskopu napisałem o Marcinie Bałczewskim - człowieku pióra, z którym znam się nie od dziś, a który od lat konsekwentnie i dość sporymi krokami wchodzi w komiksowy świat. Robi to jako scenarzysta, wydawca, organizator wystaw i konkursów, redaktor antologii i pewnie w kilku innych wcieleniach. Pracowity jest, a komiks to tylko część jego działań. W tekście wspomniałem też zmarłego niedawno Zygmunta Similaka - łódzkiego rysownika komiksów - głównie historycznych.
W styczniowym wydaniu Kalejdoskopu ukazał się mój tekst o tym, jak historyjki obrazkowe funkcjonowały w Łodzi w okresie międzywojennym. Jest więc o komiksach w Expressie Wieczornym Ilustrowanym, jest o Pacie i Patachonie, o pionierskich przedsięwzięciach wydawniczych, a wszystko doprawione cytatami ze znakomitych książek Adama Ruska, znawcy historii polskiego komiksu.
